Albumina

Albumina jest głównym białkiem surowicy syntetyzowanym w wątrobie. Pełni funkcję transportową dla wielu substancji, zarówno pochodzących z organizmu (jony metali, kwasy tłuszczowe, bilirubina, hormony), jak i spoza niego (leki, trucizny). Odpowiada też za utrzymanie prawidłowego ciśnienia osmotycznego krwi, a co za tym idzie zapewnia stałą objętości krwi krążącej w naczyniach. Zapobiega też wahaniom pH (odczynu krwi), dzięki swojej zdolności wiązania zarówno cząsteczek kwasowych, jak i zasadowych.

Albumina rozpada się po około 20 dniach. Rozkład do aminokwasów następuje w przewodzie pokarmowym, nerkach, wątrobie i innych tkankach. Czas ten jest skrócony w warunkach znacznego obciążenia organizmu i zwiększonego rozpadu białek. Poziom albumin zwykle spada w odpowiedzi na ostre procesy zakaźne i zapalne.

Albumina jest też dobrym wskaźnikiem stanu odżywienia organizmu, szczególnie u osób starszych z różnymi chorobami przewlekłymi. Jej oznaczenie może okazać się przydatne, gdy pacjent zdradza oznaki niedożywienia czy wyniszczenia.

Kiedy stężenie albuminy w osoczu lub surowicy spada poniżej 20 g / l, zwykle pojawiają się obrzęki. Sytuacja taka ma miejsce głównie w chorobach nerek (utrata białka w zespole nerczycowym) lub wątroby (zmniejszona synteza białka przez marskość).

Syntetyczne roztwory albumin można podawać dożylnie w stanach ostrych, by uzupełnić objętość osocza, nie zalecane jest jednak ich stosowanie w leczeniu przewlekłym bez uprzedniego wyeliminowania przyczyny utraty białka.

Poziom albuminy oznaczać można też w moczu oraz płynie mózgowo-rdzeniowym.

Albumina – kiedy wykonać badanie?

Badanie albuminy jest szeroko wykorzystywane w diagnostyce medycznej, szczególnie chorób narządów wewnętrznych i identyfikowaniu przyczyny obrzęków.

Wskazania do badania:

• ocena stanu odżywienia;
• zespoły obrzękowe;
• choroba nerek związana z białkomoczem (utrata białka w moczu);
• marskość wątroby;
• choroby zapalne jelit;
• inne choroby przewlekłe.

Albumina – kto powinien wykonać badanie?

Każdy pacjent uskarżający się na objawy choroby wątroby:

• żółtaczka
• swędzenie
• ból brzucha
• utrata apetytu, masy ciała
• zmiana koloru moczu, stolca
• obrzęki

Każdy pacjent zdradzający objawy choroby nerek:

• częstsze oddawanie moczu, szczególnie w nocy
• pieczenie i bolesność w trakcie oddawania moczu
• bóle w okolicy lędźwiowej
• zmiana koloru i zapachu moczu
• nudności
• obrzęki

Szczególnie duże znaczenie ma wykonanie testu u osób leżących, przewlekle chorych, w ciężkim stanie ogólnym (odwodnionych, wyniszczonych, niedożywionych).

Zapalne choroby przewodu pokarmowego lub zespoły złego wchłaniania również wymagają regularnych kontroli poziomu białka w organizmie.

Oznaczenie stężenia albuminy wchodzi w skład innych badań, takich jak proteinogram (oznaczenie wszystkich poziomów białek w organizmie) lub profil wątrobowy (razem z oceną aktywności aminotransferaz, LDH, stężenia bilirubiny, diagnostyki w kierunku wirusowych zapaleń wątroby).

Materiał do badania

• krew żylna (surowica)

Albumina norma

• 35-50 g/l

Albumina wyniki

Obniżenie poziomu albuminy (hipoalbuminemia) jest spowodowane czynnikami takimi jak:

• obniżona synteza białka: z powodu choroby wątroby (marskości, uszkodzenia toksycznego, nowotworów) lub zmniejszonego spożycia aminokwasów z pożywieniem (zaburzenia odżywiania)
• zwiększony katabolizm (rozpad) białek: w warunkach rozległego uszkodzenia tkanek, stanu zapalnego, ciężkich infekcji (posocznicy), rozsianych nowotworów
• mniejszone wchłanianie: w stanach takich jak choroby zapalne jelit (Leśniewskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, celiakia), enteropatia z utratą białka,
• zwiększone wydalanie przez nerki: w zespole nerczycowym
• zwiększona utrata w wyniku masywnego krwawienia, rozległego oparzenia, poważnych zaburzeń dermatologicznych
• zwiększone zapotrzebowanie: w ciąży, nadczynności tarczycy
• hemodylucja (rozrzedzenie krwi, przewodnienie): spowodowana przez nadmierną płynoterapię, nieodpowiednie wydzielaniu hormonu antydiuretycznego (wazoprezyny), moczówkę prostą
• przewlekły alkoholizm
• dziedziczna analbuminemia (brak albumin)
• długotrwałe leżenie.

Długotrwałe obniżenie poziomu albumin może skutkować złym samopoczuciem, osłabieniem, nudnościami i wymiotami, nawracającą biegunką, obrzękami wokół kostek, opuchlizną oczu, zwiększeniem obwodu brzucha. Odnalezienie przyczyny tego stanu jest niezbędne przed rozpoczęciem leczenia.

Albumina podwyższona

Obserwowany jest fizjologicznie u dzieci do trzeciego miesiąca życia oraz u kobiet w III trymestrze ciąży. Poza tym, ma małą wartość diagnostyczną, z wyjątkiem odwodnienia, gdy względny wzrost stężenia albuminy wynika z utraty wody.

Leki również mogą mieć wpływ na stężenie albuminy – sterydy, insulina czy hormony je podnoszą.

Stężenie albumin może ulec zmianie w wyniku nieprawidłowości dietetycznych – wzrasta przy stosowaniu diety wysokobiałkowej.