CA 15-3
CA 15-3 jest specyficznym białkiem produkowanym przez niektóre rodzaje komórek nowotworowych – przez co nazywane jest markerem (wskaźnikiem) nowotworowym.
Rak piersi to jeden z najczęstszych nowotworów złośliwych u kobiet. Guzy piersi często wytwarzają mucynopodobne antygeny (specyficzne, duże cząsteczki rozpoznawane przez układ odpornościowy). CA 15-3 jest jedną z tych cząsteczek, które wydzielane są przez komórki guzów piersi.
Podwyższony poziom tego markera wskazuje na obecność złośliwego nowotworu piersi, ponieważ poziom tego białka u osób zdrowych bardzo rzadko wykracza poza zakres dopuszczalnych norm.
Poziom wskaźnika może być również podwyższony w przypadku obecności guzów z inną lokalizacją, w chorobach takich jak:
-
rak płuca
-
rak wątroby
-
rak jajnika
-
nowotwór szyjki macicy i endometrium (wyściółka macicy)
Stężenie tego białka może też przekraczać normy w przebiegu innych, mniej poważnych chorób, jak np. marskość czy zapalenie wątroby.
Kiedy powinno się wykonać badanie CA 15-3?
Badanie służy oznaczeniu stężenia tego białka we krwi osoby badanej. Jest najczęściej stosowany do wykrywania, śledzenia rozwoju i monitorowania odpowiedzi organizmu pacjentki na podjęte leczenie raka piersi.
CA 15-3 (szczególnie w połączeniu z innym wskaźnikiem nowotworowym- CEA) to bardzo przydatny marker służący do wczesnego wykrywania nawrotów choroby nowotworowej u pacjentek leczonych wcześniej z powodu raka piersi w II i III stopniu
Kto powinien wykonać badanie CA 15-3?
Badanie poziomów CA 15-3 jest zlecane przez lekarza pacjentkom, u których występują objawy lub inne poszlaki kliniczne, które mogłyby wskazywać na obecność nowotworu gruczołu sutkowego (raka piersi) jako badanie dodatkowe, w połączeniu z innymi badaniami.
Najważniejszym objawem, po wykryciu którego należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza jest wyczuwalny w piersi, niebolesny guzek, przypominający niewielkie zgrubienie. Poza tym może dochodzić do deformacji sutka oraz miejscowego obrzęku.
Samo badanie CA 15-3 nie jest skutecznym testem diagnostycznym w kierunku raka piersi. Wynika to z faktu, że marker ten jest również podwyższony w innych chorobach złośliwych (opisanych powyżej) lub łagodnych (mastopatia, włókniak piersi, zapalenie wątroby, marskość wątroby). Również u pacjentów z rakiem piersi bez przerzutów jego poziom jest niski.
Zaleca się okresowe badanie tego markera u kobiet, u których zdiagnozowano już raka piersi.
Przygotowanie do badania
12 godzin przed wykonaniem badania nie należy przyjmować multiwitamin lub suplementów witaminy B7
Materiał do badania
-
krew żylna
Sposób przeprowadzenia badania
-
immunochemiczny z detekcją za pomocą elektrochemiluminescencji (ECLIA)
CA 15-3 norma
-
<25 U/ml
CA 15-3 wyniki
Poprawność uzyskanych wyników zależą od wieku oraz płci osoby badane, a także współistniejących chorób i metody badania stosowanej w danym laboratorium
Podwyższony CA 15-3
Wysokie wartości CA 15-3 u pacjentki z rakiem piersi często wskazują na obecność przerzutów. Marker ten, szczególnie jeśli jest badany razem ze wskaźnikiem CEA, jest bardzo skuteczny we wczesnym wykrywaniu nawrotów choroby nowotworowej po zakończonym leczeniu onkologicznym. Wyższe poziomy CA 15-3 niestety są ściśle związane z gorszymi rokowaniami nowotworu.
Nieprawidłowe wartości markerów nie zawsze oznaczają raka. Uzyskane wyniki badania zawsze należy konsultować ze specjalistą w celu poprawnej ich interpretacji oraz zaplanowania ewentualnego przyszłego procesu terapeutycznego (leczenia).
Niski CA 15-3
Niskie poziomy CA 15-3 są wskaźnikiem korzystnej odpowiedzi organizmu pacjentki na zastosowane leczenie onkologiczne, natomiast utrzymujące się na takim samym poziomie, lub nawet wzrastające poziomy są związane z postępem choroby i brakiem adekwatnej odpowiedzi na leczenie.
Połączone badanie CA 15-3 i CEA może zwiększyć czułość badania służącego do wczesnego wykrywania nawrotów, jak i także przerzutów do innych narządów- np. kości lub wątroby.
https://www.synevo.pl/ca-153-marker-raka-sutka-jajnika-i-pluc/