AST

AST (aminotransferaza asparaginianowa, AspAT) jest jednym z enzymów wątrobowych. Oznaczenie jej poziomów jest powszechnie stosowane w diagnozowaniu i kontrolowaniu przebiegu chorób wątroby, szczególnie tych, w których obserwuje się martwicę komórek wątroby- hepatocytów.

Jednak w przeciwieństwie do aminotransferazy alaninowej (ALT, ALAT)), która znajduje się prawie wyłącznie w wątrobie, AspAT można znaleźć także w innych miejscach w ciele – w mięśniu sercowym, mięśniach szkieletowych, nerkach, trzustce, w tkankach mózgu i w śledzionie.

Przez to AspAT jest mniej specyficznym wskaźnikiem czynności wątroby niż ALAT lub inne, związane stricte z wątrobą, wskaźniki.

Kiedy wykonać badanie AST?

Badanie może być częścią grupy badań służących ogólnej ocenie stanu zdrowia pacjenta, takiej jak coroczne testy w celach profilaktycznych.

Ponadto badanie to można wykonywać w stanach, które bezpośrednio wpływają na czynność wątroby- zarówno w celach diagnostycznych, jak i w celu prognozowania przebiegu choroby, w połączeniu z innymi wskaźnikami.

Te stany chorobowe obejmują m.in. ostre upośledzenie czynności wątroby z powodu przedawkowania leków, wirusowego zapalenia wątroby o różnej etiologii, zatrucia i inne.

AST (AspAT) może być również jednym z badanych wskaźników w diagnozie ostrego i przewlekłego zapalenia trzustki, cholestazie- czyli zastoju żółci w drogach żółciowych, w kamicy żółciowej, zawale mięśnia sercowego oraz w rzadszych chorobach, takich jak dystrofia mięśniowa, zapalenia skórno-mięśniowe i uszkodzenia mięśni.

AST badanie- kto powinien wykonać?

Lekarz może zlecić wykonanie badania z powodu niespecyficznych dolegliwości pacjenta np.:

• uogólnione zmęczenie, uczucie wyczerpania

• uczucie ciężkości w prawym podżebrzu

• zażółcenie skóry i widocznych błon śluzowych.

Ilekroć zauważysz zmianę koloru skóry, natychmiast skontaktuj się z lekarzem! Wyniki testu AST zawsze są bezpośrednio związane z innymi wskaźnikami, takimi jak ALT, GGT, ALP, bilirubina, albumina, INR i inne. Jedynie ogólna ocena stanu zdrowia pacjenta i interpretacja panelu testów przez wykwalifikowanego specjalistę może mieć wartości diagnostyczne w kierunku konkretnej jednostki chorobowej.

Przygotowanie do badania:

• Aby uzyskać dokładne wyniki, zaleca się wykonanie testu AST rano, na czczo.

Materiał do badania

• Krew żylna; osocze.

Metoda przeprowadzenia badania

• Met. kinetyczna (wg IFCC) bez fosforanu pirydoksalu.

AST norma

Różnią się w zależności od grupy wiekowej i płci badań:

Mężczyźni:

• 1-30 dni <51 U/l

• 31 dni – 12 mies. <65 U/l

• 1-3 lata <56 U/l

• 3-6 lat <48/U/l

• 6-9 lat <42 U/l

• 9-12 lat <38 U/l

• 12-18 lat <39 U/l

• >18 lat <37 U/l

Kobiety:

• 1-30 dni <49 U/l

• 31 dni – 12 mies. <79 U/l

• 1-3 lata <69 U/l

• 3-6 lat <59 U/l

• 6-9 lat <41 U/l

• 9-12 lat <37 U/l

• 12-15 lat <32 U/l

• 15-18 lat <30 U/l

• >18 lat <31 U/l

AST podwyższone

Wysokie AST (powyżej górnych granic normy – 10 do 100 razy powyżej normy) zwykle obserwuje się w stanach, którym towarzyszy ostra martwica wątroby np. – wirusowe zapalenie wątroby, toksyczne zapalenie wątroby lub zatrucie hepatotoksycznymi substancjami, takimi jak np. tetrachlorometan.

Gwałtowny wzrost, a następnie spadek wartości AST może być związany z pozawątrobową niedrożnością przewodów żółciowych. Wysokie wartości można również zaobserwować w zawale mięśnia sercowego, urazie wątroby, przerzutach nowotworowych i rabdomiolizie. W zakaźnej mononukleozie wzrost AST może być spowodowany zajęciem wątroby przez wirusy wywołujące tę chorobę (EBV).

Niskie AST może być spowodowane azotemią (podwyższone stężenie azotu we krwi), przewlekłą chorobą nerek i może występować u pacjentów poddawanych długotrwałej dializie. Może wynikać także z niedoborów witaminy B6 w przewlekłym nadużywaniu alkoholu i niedożywieniu.