Lipaza

Lipaza jest enzymem, wytwarzanym głownie w trzustce i wydzielanym do światła przewodu pokarmowego. W jelicie cienkim bierze udział w procesie trawienia tłuszczów- rozkłada triglicerydy na kwasy tłuszczowe i glicerol. We krwi występuje w niewielkich ilościach.

Kiedy komórki trzustki są uszkodzone lub przewody trzustkowe są niedrożne (zatkane przez kamień, uciśnięte przez guz), do krwi przechodzą większe ilości lipazy oraz amylazy (inny enzym wytwarzany przez trzustkę, który bierze udział w metabolizmie węglowodanów). Oba enzymy pojawiają się we krwi w tym samym czasie, ale poziom lipazy pozostaje podwyższony dłużej niż amylazy (przez 7-10 dni).

Kiedy wykonać badanie lipazy?

Badanie lipazy w surowicy znajduje zastosowanie we wskazaniach takich jak:

• diagnoza i kontrola leczenia ostrego zapalenia trzustki;
• rozpoznanie i monitorowanie przewlekłego zapalenia trzustki;
• diagnostyka innych chorób trzustki, w szczególności uszkadzających jej miąższ;
• potwierdzenie zapalenia otrzewnej.

Badanie lipazy w surowicy jest zwykle zamawiany w połączeniu z badaniem amylazy w surowicy. Jeśli oba wskaźniki są podwyższone, prawdopodobnie jest to choroba trzustki.

Jeśli poziom amylazy jest podwyższony, ale lipaza jest normalna, pacjent może mieć chorobę innego narządu, np. wrzód żołądka lub dwunastnicy, zapalenie gruczołów ślinowych, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, chorobę Leśniowskiego-Crohna,

 

Kto powinien wykonać badanie lipazy?

Badanie lipazy w surowicy wykonuje się, jeśli pacjent zgłasza objawy chorób trzustki:

• gorączka
• tłuste stolce
• nudności z wymiotami lub bez
• silny ból w górnej części brzucha
• ból pleców
• przyspieszone tętno
• utrata masy ciała
• brak apetytu

Przygotowanie przed badaniem

Badanie przeprowadza się rano na czczo.

Materiał do badania

• krew żylna

Metoda badania

• spektrofotometryczna

Lipaza norma

• Noworodki: <34,00
• Dzieci (1-12 lat): <31,00
• Dzieci (16-18 lat): <55,00
• Dorośli: <60,00 IU/l

Podwyższona lipaza

Podwyższona lipaza w surowicy występuje w stanach takich jak:

• choroby trzustki: zapalenie trzustki pochodzenia alkoholowego i niealkoholowego, rak trzustki
• inne choroby: zapalenie pęcherzyka żółciowego, zawał jelit, niedrożność jelit, marskość wątroby
• hemodializa
• przewlekła niewydolność nerek
• przyjmowanie opiatów.

Obniżenie stężenia lipazy może wystąpić w przypadkach takich jak:

• przewlekłe niszczenie miąższu trzustki: mukowiscydoza, cukrzyca typu 1.