WR – odczyn Wassermana

WR badanie

Kiła to choroba zakaźna, przenoszona droga płciową i wywołana przez krętki Treponema pallidum. Możliwe jest również zakażenie poprzez błony śluzowe, przez bezpośredni kontakt ze zmianą (owrzodzeniem) w miejscach intymnych partnera.

Po wniknięciu do organizmu, bakteria szybko rozprzestrzenia się w układzie limfatycznym. Okres inkubacji wynosi od 15 dni do 3 miesięcy. W przypadku braku jednoczesnej antybiotykoterapii, choroba rozwija się etapowo, stadia klasyfikujemy jako:

• kiła wczesna (zakaźna) – pojawia się bezbolesny wrzód, zazwyczaj w okolicach narządów płciowych. Może pozostać niezauważony (szczególnie gdy występuje w okolicach szyjki macicy, odbytu), znika w ciągu 4-6 tygodni, a gojenie się następuje niezależnie od tego, czy zakażona osoba jest leczona, czy nie
• kiła wtórna – objawia się klinicznie wysypką na skórze i błonach śluzowych, której czasem towarzyszą objawy przypominające grypę. Pojawiają się one od 6 tygodni do 6 miesięcy po wystąpieniu wrzodu. W przypadku braku leczenia wysypka może występować w kilku fazach, przerywanych bezobjawowymi okresami trwającymi 1-2 lata
• kiła utajona- to wszystkie stadia bez objawów klinicznych. Istnienie tych etapów, podczas których diagnoza choroby możliwa jest tylko za pomocą testów serologicznych z krwi, jest główną trudnością w jej wykrywaniu
• kiła późna (niezakaźna) – do późnych komplikacji kiły należy obecność kilaków (zmian w różnych narządach, nerkach, wątrobie, stawach), uszkodzenia neurologiczne (porażenia), sercowo-naczyniowe (zapalenie aorty, tętniak aorty, tętniak aorty, zwężenie tętnic wieńcowych). Objawy mogą pojawiać się nawet wiele lat po pierwotnej infekcji, nieleczone prowadzą do śmierci
• kiła wrodzona – przeniesienie bakterii od matki do dziecka przez łożysko, zwiększa ryzyko poronień, martwego porodu, wad centralnego układu nerwowego, upośledzenia intelektualnego, głuchoty, ślepoty, wad kości i zębów

WR (odczyn Wassermana) – kiedy wykonać?

Badanie WR to pierwszy etap postępowania diagnostycznego w kierunku kiły (zakażenia Treponema pallidum), szczególnie w celu zróżnicowania jej z innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową w wyniku zgłaszania się pacjenta do lekarza przy zmianach okolic intymnych.

Ponadto badanie znajduje zastosowanie:

• u osób leczonych z powodu HIV, innych chorób przenoszonych drogą płciową np. rzeżączki
• u osób angażujących się w ryzykowne zachowania seksualne albo posiadających historię kontaktów z partnerem z pozytywnym wynikiem testu na kiłę
• jako przedmałżeński test przesiewowy
• jako prenatalne badanie przesiewowe (w I, III trymestrze i przy porodzie) – kiła to jedna ze składowych zespołu TORCH, czyli szeregu chorób przenoszących się przez łożysko na płód i powodujących wczesne, martwe porody lub ciężkie wady narządów
• jako badanie przesiewowe na dawców krwi i narządów

WR (odczyn Wassermana) – kto powinien wykonać?

Osoby z objawami kiły takimi jak:

• owrzodzenia, rany w okolicach miejsc intymnych
• grudkowo-plamista wysypka na dłoniach, stopach, nieswędząca
• gorączka, bóle mięśni
• utrata wagi
• ból gardła i głowy
• powiększenie węzłów chłonnych
• powiększenie wątroby

WR norma

• wynik ujemny (-)
• wynik dodatni (+)

WR (odczyn Wasseremana) wyniki

Dodatni wynik odczynu Wassermana w przypadku podejrzenia kiły skłania do dalszej diagnostyki i wykonania bardziej specyficznych testów (niekrętkowych, krętkowych). Test jest niestety obarczony dużym ryzykiem błędu, szereg innych chorób (np. toczeń rumieniowaty układowy, malaria, gruźlica, wirus HIV).

Diagnostyka serologiczna kiły ma wiele ograniczeń. Pojawienie się i zanik przeciwciał niekoniecznie odzwierciedla pojawianie się i zanik patogenu, nie koreluje ze skutecznością leczenia. Często surowica osób zakażonych nie wykazuje reakcji, a osoby skutecznie leczone dadzą dodatni wynik WR. („utrwalony” Wassermann).

Odczyn jest też nieskuteczny w rozpoznawaniu kiły pierwotnej, ponieważ na tym etapie zniszczenie tkanek nie jest na tyle duże, by wywołać wzrost poziomu przeciwciał antykardiolipinowych we krwi.